Zarys dziejów szkolnictwa w Osieku Jasielskim
Pierwsze wzmianki o szkolnictwie w Osieku pochodzą ze sprawozdań z wizytacji przeprowadzonych z polecenia biskupów.
Z wizytacji tych dowiadujemy się, że w 1595 roku kierownikiem szkoły był Sebastian z Kraśnika, a dom szkolny był w złym stanie.
O funkcjonowaniu szkoły osieckiej w następnym wieku dowiadujemy się także z wizytacji biskupiej z 1602 roku: „Szkoła licho pokryta, kierownik dostaje od proboszcza na kwartał 30 gr, żyta i owsa pół korca, nadto obiad w każdą niedzielę i święto.” Budynek szkolny stał koło cmentarza po zachodniej stronie. Podany jest już w tym czasie program nauczania.
Z późniejszego okresu brak jest bliższych danych, należy tylko zaznaczyć, że szkoła w Osieku nie korzystała z dobrodziejstw KEN, ponieważ Osiek znalazł się w tym czasie pod zaborem austriackim.
W okresie porozbiorowym szkołę w Osieku należy zaliczyć do jednych z najwcześniej założonych w powiecie
W 1880 roku w Osieku założona została szkoła 1-klasowa o jednym nauczycielu, którym był Michał Leśniak. Gmina na szkołę wykupiła dom drewniany, który znajdował się w północno-zachodnim rogu rynku. Następnym nauczycielem był Andrzej Stopiński, który pracował w Osieku 8 lat. W tym czasie do szkoły uczęszczają także dzieci z Czekaja. Poziom nauczania w szkole był dobry.
W 1890 roku obowiązki kierownika szkoły objął Wojciech Reyman. Kierował szkołą do 1932 roku. Za jego czasów w 1904 roku doszło do budowy nowej murowanej szkoły o dwóch salach lekcyjnych i mieszkaniu dla kierownika szkoły. W 1904 roku za pieniądze ze sprzedaży starej szkoły dobudowano skrzydło z jednym pokojem i spiżarką.
W 1910 roku zmienił się stopień organizacyjny szkoły, z 1-klasowej na 2-klasową. Zwiększyła się liczba dzieci oraz kadra nauczycielska. W tym czasie do szkoły w Osieku uczęszczają również i dzieci żydowskie.
W 1930 roku stanowisko kierownika szkoły objął Andrzej Musiał, człowiek bardzo poświęcony szkole i sprawom oświaty. Nauka była prowadzona w czterech grupach (stopniach): I – pierwszy rok nauki, II – drugi rok nauki, III – trzeci i czwarty rok nauki, IV – piąty i szósty rok nauki. Nauczyciele w tym czasie prowadzili żywą działalność na polu pracy społeczno-oświatowej. Współdziałali w zakładaniu Kółek Rolniczych, prowadzili odczyty, a w czasie wojny włączali się czynnie w tajne nauczanie. Powoływano tzw. „mężów zaufania” . W Osieku „mężem zaufania” był Andrzej Musiał. W ramach organizacji tajnego nauczania w lipcu 1944 roku w Osieku czynne były 4 komplety szkolnictwa podstawowego z 24 uczniami i pięcioma nauczycielami oraz 3 komplety szkolnictwa średniego z 21 uczniami i 4 nauczycielami.
Najważniejszym problemem, jaki był do rozwiązania w Szkole Podstawowej w Osieku po wyzwoleniu było zorganizowanie bazy lokalowej. Budynek nie ucierpiał wiele w czasie wojny, jednak nie było szyb w oknach, drzwi, ławek, krzeseł, czy tablic. Pusty budynek trzeba było wyposażyć w pierwszej kolejności w sprzęt szkolny, a także doprowadzić do czystości, aby już 15 III 1945 roku mogła rozpocząć się nauka, bez podręczników i zeszytów. W tym czasie szkoła otrzymała trzecią siłę nauczycielską i realizowała program nauczania siedmiu klas jednorocznych. Wystąpiła konieczność wynajmowania dwóch izb u prywatnych właścicieli, jedną odstąpił kierownik szkoły.
W 1946 roku szkoła w Osieku była szkołą zbiorczą dla Czekaja i Zawadki. Nauka, w związku ze zwiększoną liczbą dzieci, odbywała się na dwie zmiany.
W 1950 roku do obwodu szkolnego w Osieku została włączona szkoła w Czekaju. Kierownictwo szkoły objął pan Andrzej Musiał. W 1958 roku zrodziła się myśl rozbudowy szkoły w związku z czym zawiązał się Społeczny Komitet Rozbudowy, którego zadaniem było gromadzenie funduszów na ten cel. Pomimo zgromadzenia pewnych ilości materiałów budowlanych, budowa szkoły stanęła w martwym punkcie. Natomiast były możliwości uzyskania dużych dotacji na budowę Wiejskiego Domu Kultury, dlatego wszystkie fundusze przekazano na tę budowę, w zamian za pomieszczenia do nauki. Umowy dotrzymano i już w w 1964 roku dzieci uczyły się na pierwszym piętrze w 3 salach.
Szkoła Podstawowa w Osieku w roku szkolnym 1962/63 była szkołą pełną o 7 oddziałach i realizowała plan nauczania dla szkół o czterech nauczycielach – wariant A.
W roku szkolnym 1964/65 realizowany był już program 8-letniej szkoły podstawowej w klasach I – VI. Do obwodu szkolnego w Osieku włączono dzieci z Czekaja od klasy V. Liczba uczniów wynosiła 120, w związku z czym, szkoła pracowała na trzy zmiany, a jej kierowniczką była Irena Musiał, która w 1966 roku odeszła na urlop chorobowy , a kierownictwo obejmuje Alicja Brocławik. Rok szkolny wówczas dzielił się na trzy okresy.
Początkiem doniosłych zmian w szkolnictwie był rok szkolny 1972/73. 1 i 1973 roku weszło w życie zarządzenie o organizacji zbiorczych szkół gminnych. Reforma rozpoczęła się między innymi od mianowania na okres 5 lat gminnych dyrektorów szkół.
Gminnym Dyrektorem w Osieku mianowany został Stefan Musiał. Nauka podzielona była na dwa okresy. Grono nauczycielskie liczyło wówczas 8 osób. W tym też roku objęto powszechnym obowiązkiem szkolnym dzieci 6-letnie. Dyrektor wprowadził nową formę podziękowania za trud wychowawczy rodzicom których dzieci wyróżniały się w nauce.
W 1977 roku stanowisko dyrektora objęła ponownie Alicja Brocławik. Od tego roku organizowane były uroczyste pożegnania klas VIII.
W roku szkolnym 1977/78 w związku z przeniesieniem gminy do Dębowca, Gminnym Dyrektorem Szkół został Kazimierz Słowiński i jemu bezpośrednio podlegała szkoła w Osieku. Etat nauczycielski wynosił 26 godzin tygodniowo, a nauczyciele pracowali po 42 godziny, dlatego nauczyciele w ty czasie byli przeciążeni pracą.
W roku szkolnym 1978/79 funkcję dyrektorki objęła Maria Buczyńska. W tym czasie zlikwidowana została szkoła w Czekaju w związku z czym dzieci dowożone były do Osieka. W 1980 roku dyrektorem szkoły został mgr Kazimierz Bolek.
Inauguracja roku szkolnego 1981/82 przyniosła wiele zmian i nowości. Skrócono tydzień pracy do 5 dni w tygodniu, zniesiono promowanie z oceną niedostateczną, zmianie uległy programy nauczania. W tym roku Przywrócony został punkt filialny w Czekaju.
W październiku reaktywowano gminę Osiek Jas., a wraz z nią powołano Gminnego Dyrektora Szkół. Został nim Józef Poliwka.
W skład gminnej jednostki oświatowej weszły: szkoła w Osieku z punktem filialnym w Ryszard Hanas i pełnił je do 1992 roku.
W roku szkolnym 1992/93 dyrektorem szkoły wyłonionym w drodze konkursu został mgr Ryszard Bal. W szkole odbywa się nauka religii. Nauka nadal odbywa się w trudnych warunkach lokalowych, wynajmowana jest 1 klasa w salce domu katechetycznego. Nowy dyrektor już na wstępie swoich rządów przystępuje do realizacji marzeń wielu mieszkańców Osieka o nowej szkole. Po licznych staraniach już 9 października 1993 roku rozpoczęto budowę nowej szkoły. Planowano , że zostanie oddana do użytku w 1996 roku. Jednak zamierzenia zamierzeniami, a prace budowlane uległy spowolnieniu.
5 V 1993 roku nauczyciele szkoły w Osieku uczestniczyli w ogólnopolskim strajku w oświacie. Wszyscy byli obecni w szkole, ale nie prowadzili zajęć dydaktycznych.
W roku szkolnym 1993/94 ukazał się projekt zmian w oświacie, miedzy innymi projekt finansowania szkół przez Urzędy Gminy.
Trwa budowa nowej szkoły, która stanęła dzięki ofiarności mieszkańców i staraniom dyrektora Ryszarda Bala i wójta gminy Zbigniewa Mroza. Mieszkańcy Osieka wiele lat czekali na nowa szkołę i wiele kart historii trzeba było zapisać, aby dopiero końcem lat 90-tych XX wieku zobaczyć mury nowoczesnej szkoły.
Reforma systemu oświaty wprowadzona w roku 1999 wprowadziła znaczne zmiany w szkołach. Zostały utworzone gimnazja a szkoły podstawowe stały się szkołami 6-cio klasowymi. W związku z powyższym rada gminy zdecydowała, że nowo wybudowany budynek stanie się siedzibą gimnazjum do którego będą uczęszczać uczniowie absolwenci szkół podstawowych z całej gminy.
Obecnie w budynku gimnazjum uczą się klasy IV-VI szkoły podstawowej i mogą korzystać z bazy gimnazjum co ma bardzo pozytywny wpływ na jakość edukacji młodzieży. Uczniowie klas I-III nadal uczą się w wyremontowanych pomieszczeniach Domu Ludowego obecnie Gminnego Ośrodka Kultury. Klasy I-III mają do dyspozycji I piętro.
W starym - obecnie bardzo ładnie odremontowanym - budynku szkoły znajduje się przedszkole. Budynek został odremontowany w roku 2007 dzięki staraniom Pana Wójta Mariusza Pykosza. Pomieszczenia przedszkola są nowoczesne, dostosowane do pracy z dziećmi przedszkolnymi, z bogatym zapleczem kuchennym.